Đặng Mậu Lân, thường được gọi là Đặng Lân, là em ruột Tuyên phi Đặng Thị Huệ. Sau khi Chúa Trịnh Sâm dẹp yên các cuộc khởi nghĩa lớn, bốn phương yên ổn, của cải trong ngân khố cũng nhiều lên nên bắt đầu sinh chứng kiêu căng, tự mãn.
Chúa Trịnh Sâm bắt đầu cuộc sống với những hưởng lạc xa xỉ, hoang phí của mình. Cùng với đó, Chúa Trịnh Sâm cũng cho tuyển rất nhiều các cung tần mỹ nữ vào cung để có thể ngày đêm vui chơi, hưởng thụ.
Trong số cung nữ mới tuyển này có Đặng Thị Huệ, vốn là con gái của một gia đình nghèo khó ở làng Phù Đổng, Đông Anh, Bắc Ninh và thường làm nghề hái chè.
Một hôm, Tiệp dư Trần Thị Vinh sai nữ tỳ Đặng Thị Huệ bưng một khay hoa đến trước mặt chúa. Thấy Đặng Thị Huệ rất xinh đẹp nên Chúa Trịnh Sâm đem lòng sủng ái.
Khi Đặng Thị Huệ được phong làm Tuyên phi, được Chúa Trịnh Sâm hết mực yêu chiều, có quyền hành lớn trong triều đình, thì cũng là lúc người em trai của Đặng Thị Huệ là Đặng Mậu Lân có chỗ dựa lớn để lộng quyền mà tự tung tự tác, hành động ngông cuồng.
Trong sách “Tang thương ngẫu lục” có chép về những hành vi tội ác đầy ngông cuồng của Đặng Mậu Lân như sau: “Quận mã Đặng Lân là em bà Đặng Tuyên phi của Chúa Tĩnh Vương, thường hay ngông càn phạm phép.
Y cưỡng gian một người đàn bà không được bèn cắt vú người ta. Người chồng kiện đến quan, y bị bắt giam ở ngục Ngự sử đài, rồi vì có phi xin cho mà được tha.
Tĩnh vương đem nàng quận chúa thứ hai gả cho Lân, các đồ trang liêm và của hồi môn, so với các triều trước nhiều gấp mười lần. Phủ đệ dựng ở phía Tây Nam kinh thành Thăng Long, đồ ăn thức dùng đàng hoàng như một vị vương giả.
Lân càng làm nhiều sự càn rỡ, nuôi trong nhà hơn trăm gia đồng, thường cho độ mũ đeo gươm, ra ngoài chợ phố đi nhung nhăng, uống rượu say đánh người bị thương, quan Kinh doãn không kiềm chế nổi.
Mỗi khi Lân đi ra, đem theo đến hàng mấy chục con chó săn, con nào cũng đeo nhạc vàng, khoác áo thêu, hét trước hò sau, lấp cả đường lối. Một lần nhân cơn tức giận, Lân giết chết Nội giám là Sử Thọ Hầu rồi cắm thanh gươm ở trước cửa để không ai dám vào bắt....”.
Hay như sách “Hoàng Lê nhất thống chí” có viết: “Đặng Mậu Lân này vốn là một tên hung bạo, từ khi Thị Huệ được chúa yêu dấu, Lân lại càng ỷ vào thế chị để làm những việc càn rỡ.
Hết thảy áo quần, xe kiệu của y, nhất nhất đều rập kiểu theo đúng như của vua chúa.
Thường ngày, Lân vẫn đem theo vài chục tên tay sai, cầm gươm vác giáo đi nghênh ngang khắp kinh ấp. Hễ gặp xe kiệu, bất kỳ là của đám quan quân nào, Lân cũng đều cà khịa đánh nhau làm cho họ nhục nhã, rồi lấy thế làm thích thú.
Gặp đàn bà con gái giữa đường, hễ người nào trông vừa mắt, tức thì Lân sai tay chân quây màn trướng ngay tại chỗ, rồi lôi người ấy vào hiếp liền.
Ai không chịu, Lân xẻo luôn đầu vú. Chồng hoặc cha kẻ bị nạn, nếu dám hé răng kêu ca, lập tức Lân sai quân vặn gãy răng, hoặc cũng có người bị đánh đến chết.
Người thiên hạ sợ Lân hơn sợ beo sói”. Sự ngông cuồng, càn rỡ không coi vương pháp ra gì của Đặng Mậu Lân có phần lớn nguyên nhân từ việc Chúa Trịnh Sâm quá say mê Tuyên phi Đặng Thị Huệ mà bao che cho những tội ác của hắn.
Chính việc bao che, dung dưỡng cho thói ngông cuồng, vô đạo của Đặng Mậu Lân, rồi lại sợ vợ yêu là Đặng Thị Huệ phật lòng mà Chúa Trịnh Sâm đã khiến cho người con gái yêu của mình phải sống một một cuộc đời khổ cực khi ép con gái lấy kẻ càn rỡ, dâm dục bậc nhất trong lịch sử Việt Nam.
Chúa Trịnh Sâm có hai người con gái do chính phi sinh ra. Công nữ cả đã yên bề gia thất. Công nữ thứ là Trịnh Thị Thuyên vốn yếu đuối nên từ nhỏ đã được Chúa Trịnh Sâm rất thương yêu.
Do Trịnh Thị Thuyên có nhan sắc thanh tú, nhẹ nhàng nên Chúa Trịnh Sâm đã đặt cho hiệu là Ngọc Lan. Công nữ Ngọc Lan được Chúa Trịnh ban cho ở trong cung Thủy Tinh để kiêng nắng, kiêng gió.
Những nô tì phục vụ Ngọc Lan trong cung Thủy Tinh luôn được Chúa Trịnh dặn dò phải đi nhẹ, nói khẽ để không kinh động đến thể trạng của công nữ. Sự yêu thương của Chúa Trịnh Sâm dành cho Ngọc Lan còn được thể hiện qua việc: ngay cả khi công nữ đã lớn, nhưng mỗi lần vào chầu đều được chúa cho ngồi cùng.
Bất cứ điều gì Công nữ Ngọc Lan cầu xin, Chúa Trịnh Sâm cũng chiều theo ý mà không từ chối bao giờ. Sự yêu quý của Chúa Trịnh dành cho Công nữ Ngọc Lan khiến cho rất nhiều công thần quý tộc muốn được kết duyên cùng người con yêu của chúa nhằm tăng thêm mối thân tình với nhà chúa.
Tuy nhiên, mặc dù có rất nhiều các công thần quý tộc tới cầu hôn nhưng Chúa Trịnh Sâm vẫn chưa ưng gả công nữ cho ai.
Cũng có lần, chúa xuống lệnh cho các quan văn võ vào phủ để Ngọc Lan tự ý kén chọn, nhưng nàng cũng chẳng bằng lòng ai.
Cho đến một lần, Tuyên phi Đặng Thị Huệ nhân muốn củng cố thêm quyền lực và vị trí của mình bèn đánh tiếng hỏi Ngọc Lan cho em trai mình là Đặng Mậu Lân.
Chúa Trịnh Sâm bắt đầu cuộc sống với những hưởng lạc xa xỉ, hoang phí của mình. Cùng với đó, Chúa Trịnh Sâm cũng cho tuyển rất nhiều các cung tần mỹ nữ vào cung để có thể ngày đêm vui chơi, hưởng thụ.
Trong số cung nữ mới tuyển này có Đặng Thị Huệ, vốn là con gái của một gia đình nghèo khó ở làng Phù Đổng, Đông Anh, Bắc Ninh và thường làm nghề hái chè.
Một hôm, Tiệp dư Trần Thị Vinh sai nữ tỳ Đặng Thị Huệ bưng một khay hoa đến trước mặt chúa. Thấy Đặng Thị Huệ rất xinh đẹp nên Chúa Trịnh Sâm đem lòng sủng ái.
Khi Đặng Thị Huệ được phong làm Tuyên phi, được Chúa Trịnh Sâm hết mực yêu chiều, có quyền hành lớn trong triều đình, thì cũng là lúc người em trai của Đặng Thị Huệ là Đặng Mậu Lân có chỗ dựa lớn để lộng quyền mà tự tung tự tác, hành động ngông cuồng.
Trong sách “Tang thương ngẫu lục” có chép về những hành vi tội ác đầy ngông cuồng của Đặng Mậu Lân như sau: “Quận mã Đặng Lân là em bà Đặng Tuyên phi của Chúa Tĩnh Vương, thường hay ngông càn phạm phép.
Y cưỡng gian một người đàn bà không được bèn cắt vú người ta. Người chồng kiện đến quan, y bị bắt giam ở ngục Ngự sử đài, rồi vì có phi xin cho mà được tha.
Tĩnh vương đem nàng quận chúa thứ hai gả cho Lân, các đồ trang liêm và của hồi môn, so với các triều trước nhiều gấp mười lần. Phủ đệ dựng ở phía Tây Nam kinh thành Thăng Long, đồ ăn thức dùng đàng hoàng như một vị vương giả.
Lân càng làm nhiều sự càn rỡ, nuôi trong nhà hơn trăm gia đồng, thường cho độ mũ đeo gươm, ra ngoài chợ phố đi nhung nhăng, uống rượu say đánh người bị thương, quan Kinh doãn không kiềm chế nổi.
Mỗi khi Lân đi ra, đem theo đến hàng mấy chục con chó săn, con nào cũng đeo nhạc vàng, khoác áo thêu, hét trước hò sau, lấp cả đường lối. Một lần nhân cơn tức giận, Lân giết chết Nội giám là Sử Thọ Hầu rồi cắm thanh gươm ở trước cửa để không ai dám vào bắt....”.
Hay như sách “Hoàng Lê nhất thống chí” có viết: “Đặng Mậu Lân này vốn là một tên hung bạo, từ khi Thị Huệ được chúa yêu dấu, Lân lại càng ỷ vào thế chị để làm những việc càn rỡ.
Hết thảy áo quần, xe kiệu của y, nhất nhất đều rập kiểu theo đúng như của vua chúa.
Thường ngày, Lân vẫn đem theo vài chục tên tay sai, cầm gươm vác giáo đi nghênh ngang khắp kinh ấp. Hễ gặp xe kiệu, bất kỳ là của đám quan quân nào, Lân cũng đều cà khịa đánh nhau làm cho họ nhục nhã, rồi lấy thế làm thích thú.
Gặp đàn bà con gái giữa đường, hễ người nào trông vừa mắt, tức thì Lân sai tay chân quây màn trướng ngay tại chỗ, rồi lôi người ấy vào hiếp liền.
Ai không chịu, Lân xẻo luôn đầu vú. Chồng hoặc cha kẻ bị nạn, nếu dám hé răng kêu ca, lập tức Lân sai quân vặn gãy răng, hoặc cũng có người bị đánh đến chết.
Người thiên hạ sợ Lân hơn sợ beo sói”. Sự ngông cuồng, càn rỡ không coi vương pháp ra gì của Đặng Mậu Lân có phần lớn nguyên nhân từ việc Chúa Trịnh Sâm quá say mê Tuyên phi Đặng Thị Huệ mà bao che cho những tội ác của hắn.
Chính việc bao che, dung dưỡng cho thói ngông cuồng, vô đạo của Đặng Mậu Lân, rồi lại sợ vợ yêu là Đặng Thị Huệ phật lòng mà Chúa Trịnh Sâm đã khiến cho người con gái yêu của mình phải sống một một cuộc đời khổ cực khi ép con gái lấy kẻ càn rỡ, dâm dục bậc nhất trong lịch sử Việt Nam.
Chúa Trịnh Sâm có hai người con gái do chính phi sinh ra. Công nữ cả đã yên bề gia thất. Công nữ thứ là Trịnh Thị Thuyên vốn yếu đuối nên từ nhỏ đã được Chúa Trịnh Sâm rất thương yêu.
Do Trịnh Thị Thuyên có nhan sắc thanh tú, nhẹ nhàng nên Chúa Trịnh Sâm đã đặt cho hiệu là Ngọc Lan. Công nữ Ngọc Lan được Chúa Trịnh ban cho ở trong cung Thủy Tinh để kiêng nắng, kiêng gió.
Những nô tì phục vụ Ngọc Lan trong cung Thủy Tinh luôn được Chúa Trịnh dặn dò phải đi nhẹ, nói khẽ để không kinh động đến thể trạng của công nữ. Sự yêu thương của Chúa Trịnh Sâm dành cho Ngọc Lan còn được thể hiện qua việc: ngay cả khi công nữ đã lớn, nhưng mỗi lần vào chầu đều được chúa cho ngồi cùng.
Bất cứ điều gì Công nữ Ngọc Lan cầu xin, Chúa Trịnh Sâm cũng chiều theo ý mà không từ chối bao giờ. Sự yêu quý của Chúa Trịnh dành cho Công nữ Ngọc Lan khiến cho rất nhiều công thần quý tộc muốn được kết duyên cùng người con yêu của chúa nhằm tăng thêm mối thân tình với nhà chúa.
Tuy nhiên, mặc dù có rất nhiều các công thần quý tộc tới cầu hôn nhưng Chúa Trịnh Sâm vẫn chưa ưng gả công nữ cho ai.
Cũng có lần, chúa xuống lệnh cho các quan văn võ vào phủ để Ngọc Lan tự ý kén chọn, nhưng nàng cũng chẳng bằng lòng ai.
Cho đến một lần, Tuyên phi Đặng Thị Huệ nhân muốn củng cố thêm quyền lực và vị trí của mình bèn đánh tiếng hỏi Ngọc Lan cho em trai mình là Đặng Mậu Lân.
 |
| Công nữ Ngọc Lân. Ảnh minh họa |
Chúa Trịnh xưa nay cũng đã nghe qua tiếng những việc mà Đặng Mậu Lân làm, nhưng vì nể Tuyên phi rồi lại hay bị Tuyên phi khóc lóc cầu xin nên không xử tới.
Trịnh Sâm lại cũng nghe đến bản tính càn rỡ, dâm dật của Đặng Mậu Lân nên trong lòng không muốn gả con gái yêu cho người như vậy. Chúa Trịnh từ chối.
Tuy nhiên, Đặng Thị Huệ lại khóc lóc, thủ thỉ nên cuối cùng, Chúa Trịnh Sâm buộc phải bằng lòng cho cuộc hôn nhân được dự đoán trước là bất hạnh này.
Mặc dù bằng lòng cho Đặng Mậu Lân trở thành quận mã nhưng chúa Trịnh Sâm cũng lấy cớ rằng Công nữ Ngọc Lan chưa từng lên đậu, lên sởi nên không cho phép Đặng Lân hợp cẩn.
Vậy nên, cứ mỗi lần Đặng Lân vào với công nữ thì lại bị Nội giám Sử Trung - người được chúa Trịnh Sâm cho đi theo để bảo vệ công nữ - ngăn cản. Đặng Mậu Lân bị như vậy thì lấy làm tức giận lắm.
Hắn nói với Sử Trung Hầu rằng: “Chúa nói con gái của chúa là tiên giáng trần, nhưng xem ra thì chẳng bằng con bé làm đầy tớ xách giầy cho ta, quý hóa cái nỗi gì?
Thật tình, ta cũng chẳng ham hố gì chút nhan sắc của nó, nhưng đã trót tốn kém bao nhiêu mới lấy được một con vợ, tuy chẳng ra hồn, nhưng ta cũng phải cho một trận mây mưa, bắt nó phải nhũn ra như bùn mới thôi.
Có thế mới mong bù đắp được chút ít phí tổn, xong, ta sẽ đuổi đi cũng chẳng sao. Còn mày nữa, muốn sống muốn tốt thì tìm đường mà xéo đi kẻo mang tiếng là ta không báo trước”.
Trước những lời nói ngông cuồng của Đặng Mậu Lân, Sử Trung Hầu nói: “Đó chẳng qua là mật chỉ của Chúa Thượng chớ tôi đâu dám tự ý làm như thế”.
Đặng Mậu Lân lại nói: “Mày thử về hỏi chúa mày xem, nếu ở hoàn cảnh như tao thì liệu chúa mày có chịu nổi không? Sử Trung Hầu vẫn bình tĩnh nói tiếp: “Quan lớn đừng nên quá lời như vậy.
Nhà chúa làm sao lại có thể đem sánh với nhà của người thường được”. Vậy là, Đặng Mậu Lân nổi giận, mặt đằng đằng sát khí, mắng rằng: “Hả, mày đem chúa ra để dọa tao hả? Chúa là cái quái gì?”.
Dứt lời, hắn tuốt gươm chém Sử Trung Hầu chết ngay tại chỗ và hạ lệnh đóng chặt cửa dinh lại, nội bất xuất, ngoại bất nhập, dự tính thủ tiêu xác của Sử Trung Hầu để phi tang.
Tuy nhiên, Công nữ Ngọc Lan biết, bèn sai một thị tỳ chui qua lỗ hở nhỏ, chạy về phủ chúa để báo tin.
 |
| Một buổi chầu của chúa Trịnh |
Nghe tin dữ, Chúa Trịnh Sâm phải sai Quận Huy Hoàng Đình Bảo đem quân vây bắt Đặng Mậu Lân, giải về phủ, giao cho triều đình xử tội. Khi tiến hành định tội của Đặng Mậu Lân, các quan đều nói tội giết sứ giả đáng bêu đầu. Tuyên phi Đặng Thị Huệ nghe tin liền chạy đến khóc lóc xin chết thay em.
Vậy nên, Chúa Trịnh Sâm lại bất đắc dĩ phải tha cho Lân tội chết và giảm xuống thành tội đi đày ở châu xa. Viết về điều này, sách “Tang thương ngẫu lục” chép rằng: “Đình thần họp bàn mãi... sau cùng, phi xin đầy Lân ra ở An Quảng.
Lân xếp dọn nhà cửa, mặc áo tù đi ra khỏi kinh, nhà chức sự sắm sẵn xe thuyền ở bến sông Nhị Hà, y đem theo nàng hầu, vợ lẽ rất nhiều, tiếng đàn sáo véo von không dứt. Ra đến nơi, quan địa phương phải làm nhà cửa cho y ở”.
Tháng 9/1782, Chúa Trịnh Sâm qua đời. Con của Tuyên phi Đặng Thị Huệ là Trịnh Cán lên ngôi chúa.
Trịnh Cán chỉ ở ngôi được một tháng thì bị binh lính Tam phủ phế truất, đập phá nhà cửa, giết Quận Huy cùng thân thuộc phe cánh. Trịnh Tông lên ngôi chúa.
Phe cánh Đặng Thị Huệ bị truy lùng, trả thù và bị truất xuống thứ nhân. Về sau, Tuyên phi và Cung quốc công Trịnh Cán bị phế. Đặng Lân bị bắt bỏ ngục rồi nhịn ăn mà chết.
- Đinh Minh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét