Châu Âu ngày càng chán ngán Ukraine

Châu Âu đã không lường trước được tất cả mọi thảm họa gây ra bởi sự ủng hộ của họ đối với Ukraine, sau cuộc đảo chính ở Kiev tháng 2-2014.

Đông nam Ukraine đón năm mới bằng bom đạn

Hôm 6-1, bộ phận báo chí của Tổng thống Ukraine cho biết, ông Petro Poroshenko tuyên bố là sau một thời gian ngắn tái cơ cấu biên chế và chấn chỉnh, đồng thời được viện trợ quân sự đầy đủ, quân đội Ukraine đã nâng cao đáng kể khả năng chiến đấu.

Trong một cuộc họp, ông Poroshenko đã thảo luận với lãnh đạo các cơ quan công lực trong nước về tình trạng sẵn sàng chiến đấu ở biên giới, tình hình viện trợ quân sự-kỹ thuật, vật chất từ các nước đối tác, cùng với các bước tái trang bị và đảm bảo hỗ trợ trong khu vực hoạt động quân sự bằng các thiết bị công nghệ hiện đại.

"Trong thực tế, so với tháng trước, chúng tôi đã trang bị cho quân đội một số lượng đáng kể thiết bị quân sự mới hoặc hiện đại hóa. Trong tương lai gần, chúng tôi có kế hoạch thực hiện giai đoạn tiếp theo chuyển giao công nghệ hiện đại cho các lực lượng vũ trang" - người đứng đầu nhà nước Ukraine cho biết.

Tổng thống Poroshenko cũng tiết lộ về nguồn hỗ trợ quân sự nước ngoài cho Ukraine: Đó chính là các quốc gia Baltic, Ba Lan và một số nước châu Âu khác. Ông cũng cho biết, toàn bộ những thỏa thuận mà Ukraine đã đạt được trong tháng qua đều diễn ra phù hợp với lịch trình cung cấp vũ khí, trang bị cho quân đội nước này.

Ukraine đang kịp thời nhận được từ đối tác quốc tế các thiết bị quân sự cần thiết để xây dựng quân đội hùng mạnh theo chuẩn châu Âu - Tổng thống Poroshenko cho biết trong một cuộc họp đầu năm 2015 cùng lãnh đạo các cơ quan công lực Ukraine - Kênh truyền hình 5 của Ukraine đưa tin.

"Chúng ta đã nhận được những gì mà các đối tác từ Lithuania đã hứa về vũ trang quân sự. Quân đội cũng đã tiếp nhận lô hàng đầu tiên gồm quần áo ấm, trang thiết bị từ Canada và chúng ta đang chờ tiếp hai chuyến bay cung cấp nữa - Tổng thống Ukraine cho biết.

Ukraine tăng cường lực lượng với viện trợ quân sự châu Âu

Ông Petro Poroshenko hồ hởi tuyên bố, trong đợt động viên nhập ngũ mới, các tân binh Ukraine sẽ được cung cấp đầy đủ mọi thứ vũ khí, quân trang và quân dụng cần thiết, bởi nước này cũng đã nhận được thêm một chuyến xe hàng từ Ba Lan và từ một số đối tác khác.

Vào ngày hôm nay - 7/1, Hãng thông tấn Nga RIA “Novosti” đưa tin, vị Cố vấn của Tổng thống Ukraine Poroshenko đã cổ vũ cho tinh thần của các binh lính nước này bằng cách công bố video ông Poroshenko đang luyện tập bắn súng máy với lời khen là “Tổng thống của chúng ta bắn rất tốt”.

Đoạn băng được đăng tải trên facebook của vị cố vấn Biryukov đã đặc tả cảnh ông Poroshenko với các quân nhân bao quanh đang bắn vào những mục tiêu ở khoảng cách khá xa trên cánh đồng phủ đầy tuyết. Ông Biryukov bày tỏ lo ngại rằng “có lẽ sẽ bị bạt tai vì tội đăng đoạn video này”.

Việc vị cố vấn của Tổng thống Ukraine đăng tải đoạn video này trở nên đáng chú ý hơn khi trong những ngày đầu của năm mới, tình hình ở đông nam nước này đang trở nên căng thẳng hơn. Donbass đang trên bờ vực tiếp tục chiến tranh với hàng loạt những vi phạm thỏa thuận ngừng bắn từ phía quân đội Ukraine.

Hôm 5-1, lực lượng ly khai Donetsk tố cáo lực lượng an ninh Ukraine đã 46 lần vi phạm thỏa thuận ngừng bắn chỉ trong một ngày. Thành phố và khu vực ngoại vi bị bắn bằng súng cối và pháo nòng ngắn. Tường nhà bị phá hủy, những hàng rào bị găm mảnh đạn ở nhiều nơi. Cả một con đường bị đạn pháo cày nát chỉ trong vòng một đêm.

Đây là đợt hỏa lực pháo binh mạnh nhất trong thời gian hơn hơn một tháng qua, khiến nhiều người thương vong. Súng cối và pháo nòng ngắn đã được sử dụng với tần suất lớn. Những ngôi nhà trong khu vực tư nhân của quận Petrovsky ở Donetsk bị đạn pháo phá hủy khiến hàng chục gia đình bị mất nhà cửa.

Lực lượng ly khai Ukraine

Lực lượng an ninh Ukraine lại tiếp tục những cuộc bắn phá lớn vào các vùng ngoại ô của Donetsk hôm 6-1. Tiếng pháo không ngưng nghỉ trong vài giờ liền. Dân chúng tránh đạn trong các tầng ngầm hay những hầm chứa chật chội. Tiếng ầm của đạn đại bác ngày một gần trung tâm hơn.

Dường như có những dấu hiệu cho thấy, trong thời gian tới quân đội Ukraine sẽ tiếp tục các hoạt động quân sự ở đông nam nước này. Trong khi đó, triển vọng về tiến bộ chính trị ở Ukraine vẫn có vẻ xa vời khi 2 nước cộng hòa ly khai Donetsk và Lugansk đang xúc tiến đàm phán thành lập hợp tác liên nghị viện vào ngày 9 tháng 1 tới.

Châu Âu chán ngán Ukraine

Tình hình chính trị không ổn định, các bên tham chiến và ủng hộ hòa bình đấu tranh kịch liệt, Donbass đứng trước nguy cơ ly khai và sự sụp đổ kinh tế là những hậu quả chính của quá trình "dân chủ" Maidan. Phải xử sự như thế nào và phải làm gì với điều đó? Hai vấn đề ấy cần được EU giải quyết trong năm 2015.

Cuộc đảo chính tháng 2 ở Ukraine đã được người châu Âu tiếp nhận như là sự khởi đầu của con đường dân chủ mới.

Các chính trị gia phương Tây đến Kiev, không chỉ bày tỏ sự đồng tình với những tâm trạng nổi loạn Ukraine và cho người dân phía Tây ăn bánh vẽ, mà còn đưa ra những hứa hẹn về một tương lai tươi sáng. Nhưng các chính trị gia Brussels đã sai lầm trong sự lựa chọn của họ.

Ông Alexander Mikhailov, ủy viên Hội đồng Ngoại giao và Chính sách Quốc phòng Nga nói: “Theo các ‘kiến trúc sư’ thiết kế cuộc cách mạng Maidan, ở Ukraine có những yếu tố của Liên Xô cũ với môi trường ổn định. Họ tưởng rằng chỉ cần họ thúc đẩy quá trình "Perestroika" ở đó là sẽ có được một nhà nước dân chủ”.

Tuy nhiên, Châu Âu không thể hình dung được họ đang có quan hệ với loại sản phẩm như thế nào, họ không hề biết rằng trong 20 năm qua, ở một số khu vực Ukraine, tinh thần và tư tưởng Nazi đã được cấy trồng và cắm rễ. Thậm chí đối với cả với châu Âu, tinh thần phát xít và dân tộc chủ nghĩa ấy cũng khá xa lạ. Đó là những yếu tố mà người châu Âu không thể hiểu được.

Ukraine vẫn đang tiếp tục cuộc chiến chống lại phe ly khai Donbass

Người châu Âu cũng không thể ngờ được tính chất hiếu chiến do những lời kêu gọi dân chủ gây nên lại bùng phát dữ dội đến thế.

Dưới cái cớ cách mạng, nhân danh tự do và độc lập, chính quyền quốc gia lọt vào tay những nhân vật không ai biết từ đâu xuất hiện, những người đã lộ diện thì không ít kẻ có quá khứ tội phạm. Những gì bắt đầu như một tuyên bố chính trị dân chủ lại kết thúc bằng bạo lực và cướp bóc.

Tại Brussels, người ta bắt đầu dần dần nhận thức được sự kinh hoàng về những gì đang xảy ra. Trong khi đó, Kiev tiếp tục yêu cầu hỗ trợ về mặt tài chính. Nhưng các chính trị gia châu Âu đã quá mệt mỏi để giải quyết các vấn đề của người khác - ông Alexander Mikhailov, ủy viên Hội đồng Ngoại giao và Chính sách Quốc phòng Nga cho biết.

Ông Mikhailov nhận xét, châu Âu từ lâu đã thành con tin cho các nền kinh tế bao cấp. Trong nhiều năm, họ không biết phải làm gì với Hy Lạp, để đến mức độ nước này sống lay lắt bằng tiền trợ cấp từ năm 2009 đến nay và đang đứng trước tương lai rời khỏi Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).

Vậy mà Ukraine còn là sản phẩm nguy hiểm hơn nhiều so với Hy Lạp, “Tổ ong vỡ Kiev” gây ra những vấn đề rắc rối lớn. Vì vậy, châu Âu hoặc là sẽ buộc phải mở hầu bao, hoặc là đóng cửa biên giới với Ukraine. Nhưng EU không có đủ nguồn lực để làm như vậy. Bản thân họ cũng đang sống trong điều kiện kinh tế chật vật.

Ngoài tài chính, ở đây cũng có những vấn đề liên quan đến động cơ chính trị. Theo bà Tatiana Isachenko, giáo sư Khoa Quan hệ kinh tế quốc tế và kinh tế đối ngoại của Học viện MGIMO, tiền đổ vào nền kinh tế Ukraine đã không dẫn đến sự thay đổi cơ bản nào trong nước này.

Đại diện của EU, Nga và Ukraine gặp gỡ trong khuôn khổ Hội đàm Milan

Trong thực tế, ở Ukraine không có gì thay đổi. Chính phủ mới không có gì khác so với chính phủ trước đây. Tất cả những đặc điểm tiêu cực cố hữu của chính phủ đã bị lật đổ vẫn được duy trì ở chính phủ hiện nay, đồng thời chính quyền mới lại còn được “bổ sung” thêm hai nhược điểm lớn.

Nhược điểm thứ nhất là quá trung thành với Hoa Kỳ, nhược điểm thứ 2 là bao quanh chính phủ mới có quá nhiều phần tử cực đoan. Vì vậy, mà châu Âu đang ở trong thế khó xử. Một mặt, họ không có nhiều khả năng để hỗ trợ Ukraine về tài chính, nhưng mặt khác, họ thực sự không hiểu tại sao mình cần phải duy trì một chính phủ không sẵn sàng nhượng bộ.

Tình hình càng trầm trọng với thực tế rằng Kiev thường có những động thái không thể nào đoán trước. Cuối năm 2014, chính quyền Ukraine tuyên bố ý định áp đặt thuế đối với gần như tất cả các hàng nhập khẩu, bao gồm cả châu Âu. Doanh nhân châu Âu giận sôi lên vì sự vi phạm một cách trắng trợn các quy định WTO và nguyên tắc của EU.

Kiev đã giải thích tất cả điều đó rằng họ phải bù đắp "lỗ hổng" trong ngân sách sau khi thúc đẩy quá trình dân chủ trong nước theo định hướng phương Tây. Nhưng, rất có thể, đó chỉ là gợi ý về phần viện trợ tài chính tiếp theo. Như người ta thường nói: “Đừng dạy tôi sống, hãy giúp đỡ tôi về tài chính”.

Bên cạnh đó, bất chấp những cố gắng của cộng đồng quốc tế để đạt được giải pháp hòa bình cho Ukraine, trong bối cảnh đất nước suy sụp vì khủng hoảng chính trị và nội chiến, chính quyền Kiev vẫn tiếp tục ném tiền vào mua sắm vũ khí để tấn công miền đông mà lãng quên vấn đề xã hội đang nhức nhối.

Cuộc khủng hoảng kinh tế trong lòng châu Âu, những mâu thuẫn nội tại giữa các nước khu vực đồng tiền chung châu Âu cùng với tương lai ảm đạm của đồng Euro trong năm 2015 đang khiến châu Âu quay cuồng trong mớ bòng bong. Vì vậy, càng ngày họ càng chán “đứa con khó bảo Ukraine” và muốn tái xây dựng quan hệ với Nga.

• Toàn Thắng