Mâu thuẫn nảy sinh, Thủ tướng Ukraine gạt Tổng thống giành quyền lập liên minh

Thủ tướng Yatsenyuk nói rằng chính ông, chứ không phải Tổng thống Poroshenko sẽ là người đứng ra chỉ đạo các cuộc đàm phán thành lập liên minh.

Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk.

Thủ tướng Ukraine Arseniy Yatsenyuk nói rằng chính ông, chứ không phải Tổng thống Petro Poroshenko sẽ là người đứng ra chỉ đạo các cuộc đàm phán thành lập liên minh sau khi kết quả kiểm phiếu gần xong cho thấy đảng Mặt trận Nhân dân của ông đang dẫn trước Khối Poroshenko một tỷ lệ nhỏ theo danh sách các đại biểu được bầu theo đảng phái.

Trước đó, Tổng thống Poroshenko đã gửi một đề xuất thành lập liên minh với đảng của ông Yatsenyuk và đảng về thứ ba Samopomich.

Ông Yatsenyuk nói rằng đảng của ông sẽ tự đưa ra một khuôn khổ cho việc thành lập liên minh và sẽ mời thêm nhiều đảng nữa để hướng đến mục tiêu hoàn thành xong thoả thuận liên minh trong vòng 20 ngày.

Ông còn nói, mặc dù Khối của Tổng thống là đối tác chiến lược chính của đảng ông nhưng nếu ông Poroshenko không nhất trí với kế hoạch mà ông đưa ra thì ông sẽ tìm kiếm ở những nơi khác.

“Theo thông lệ ở châu Âu, đảng giành được vị trí đầu tiên trong bầu cử được tiến hành quy trình thành lập liên minh. Đây là những nguyên tắc mà chúng tôi sẽ theo đó để chuẩn bị thành lập liên minh,” ông Yatenyuk phát biểu với các phóng viên tại Kiev hôm thứ Tư, ngày 29/10.

Ông còn kêu gọi đề xuất cho những vị trí bộ trưởng vào ngày 3/11.

Những phát biểu này của ông Yatsenyuk cho thấy dấu hiệu căng thẳng đầu tiên giữa ông Poroshenko và ông Yatsenyuk sau khi các đảng thân châu Âu có thể là đã giành được đủ số ghế để chiếm tỷ lệ 2/3 quốc hội để trở thành phe đa số theo hiến pháp so với các lực lượng chính trị thân Nga đến từ vùng miền đông của đất nước.

Kết quả kiểm phiếu của 98,1% số phiếu được Uỷ ban Bầu cử Trung ương công bố cho biết Mặt trận Thống nhất giành được vị trí dẫn đầu mỏng manh so với Khối Poroshenko, với tỷ lệ 22,2% và 21,8% đối với số phiếu bầu theo danh sách đảng phái. Đảng Samopomich của Thị trưởng thị trấn Lviv ông Andriy Sadovyi về thứ ba với 11%.

Người dân Ukraine cũng tiến hành bầu cho các đại biểu đại diện cho các khu vực bầu cử - một số họ được các đảng phái hậu thuẫn nhưng cũng có một số người ứng cử độc lập – và số này chiếm một nửa số ghế trong quốc hội. Các thành viên của đảng ông Poroshenko dẫn đầu ở 63 trong số 198 khu vực bầu cử và như vậy theo Phó thủ tướng Volodymyr Hroisman, đảng của tổng thống vẫn có nhiều thành viên nhất trong quốc hội.

Sau khi ông Poroshenko đưa ra dự thảo thoả thuận liên minh cho các đảng Mặt trận Nhân dân và đảng Samopomich, thì ông Yatsenyuk nói rằng ông cũng còn phải thảo luận về vấn đề liên minh với đảng Batkivshchyna của cựu thủ tướng Yulia Tymoshenko và Đảng Cấp tiến của Oleh Lyashko. Các đảng này theo kết quả kiểm phiếu mới nhất giành được 5,7 % và 7,5 %.

Tim Ash, nhà kinh tế nghiên cứu về các thị trường mới nổi của tập đoàn Standard Bank (STAN) ở London cho rằng: “Động thái trên có thể cho thấy các cuộc thương thảo để thành lập liên minh thực tế có thể sẽ rất khó khăn.

“Ông Yatsenyuk rõ ràng vẫn muốn làm thủ tướng trong khi ông Poroshenko có vẻ như rất muốn đưa người của ông vào” lãnh đạo chính phủ.

     

PHẠM QUANG VINH