Ngày 31/7, Ngoại trưởng Nhật Kishida sẽ sang thăm chính thức Việt Nam. Từ cuối tháng 5, chuyến thăm này đã được thông báo và dự kiến nội dung chính là bàn việc cung cấp tàu tuần tra cho Việt Nam.
Theo Kyodo News, ông Kishida sẽ thăm Việt Nam từ 31/7 đến 2/8. Phát biểu tại một cuộc họp báo, ông nói: “Tôi muốn tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược (của Nhật Bản) với Việt Nam thông qua chuyến thăm này và chúng tôi sẽ thúc đẩy hợp tác trong một loạt các lĩnh vực”.
Từ 22/5, tờ báo Nikkei của Nhật Bản đã đưa tin rằng: “Nguồn tin Chính phủ cho biết Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Fumio Kishida đang có kế hoạch đến thăm Việt Nam từ cuối tháng 6 đến đầu tháng 7 để thúc đẩy hợp tác trong việc đảm bảo an ninh hàng hải trong vùng Biển Đông. Theo dự kiến, Kishida và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh có khả năng sẽ đẩy nhanh tốc độ tham vấn về việc Nhật cung cấp tàu tuần tra cho Việt Nam để đối phó tốt hơn với sự quyết đoán trên biển của Trung Quốc trong Biển Đông”.
Tàu tuần tra của Nhật Bản.
Như vậy, so với dự kiến ban đầu, kế hoạch công du của ông Kishida đã lui lại 1 tháng. Theo như tin tức của Nikkei thì chuyến thăm của ông Kishida sẽ đặt trọng tâm vào vấn đề an ninh hàng hải trên Biển Đông. Ngoại trưởng Nhật sẽ thảo luận với phía Việt Nam về những biện pháp để đảm bảo an ninh hàng hải trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng quyết đoán hơn để thực hiện yêu sách đường lưỡi bò phi pháp. Trong đó, một vấn đề cũng khá quan trọng là việc Nhật cung cấp cho Việt Nam các tàu tuần tra cũ của nước này để giúp Việt Nam nâng cao năng lực giám sát hàng hải.
Tuy nhiên, vào hôm 28/5, Businessinsider dẫn tin từ Reuters lại nói rằng Nhật Bản không thể cung cấp ngay các tàu tuần tra cũ của họ ngay cho Việt Nam trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở Biển Đông bởi vì các tàu của họ đã được kéo dài cho nhiệm vụ giám sát.
Theo đó, Businesinsider: “Nhật Bản, tự nó được xem như một đối thủ tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, vào tháng 3 đã đồng ý cử một nhóm nghiên cứu đến Việt Nam như một bước đi để chuẩn bị cung cấp các tàu tuần tra cho Việt Nam. Nhưng vào thứ 4, khi được hỏi về khả năng xúc tiến cung cấp các tàu tuần tra cũ cho Việt Nam, Thủ tướng Shinzo Abe đã nói tại Nghị viện Nhật: “Nhiệm vụ giám sát đang đặt ra nặng nề cho lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản …Thật đáng tiếc, đất nước tôi hiện không ở trong tình huống thảnh thơi để có thể cho nghỉ hưu hết những tàu đã đến hạn”.
Một tàu tuần tra cỡ lớn của Nhật Bản ở Yokohama.
Chương trình hỗ trợ tàu tuần tra cho Việt Nam ít nhất đã có mặt trong chương trình nghị sự của Nhật Bản từ cuối năm 2013. Dự kiến Nhật sẽ cung cấp cho Việt Nam 10 tàu tuần tra. Hồi tháng 12/2013, Thủ tướng Shinzo Abe công khai với báo chí rằng hai nước đã bắt đầu đàm phán về vấn đề. Tuy nhiên, ông chưa cho biết cụ thể số lượng cùng thông số kỹ thuật các tàu cũng như phương thức cung cấp thông qua một khoản vay mềm hay là cho tặng…
Trong một diễn biến liên quan, hôm 7/7, trong cuộc gặp Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh – Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, ông Eto Akinori - Chủ tịch ủy ban An ninh Hạ viện Nhật nói rằng hiện tại Nhật Bản đang hoàn tất các thủ tục về mặt pháp lý để cung cấp vốn ODA cho Chính phủ Việt Nam đóng mới các tàu tuần tra dành cho lực lượng thực thi phấp luật trên biển.
Vấn đề đặt ra là phải chăng khoản vốn ODA mà ông Akinori nói đến sẽ thay thế cho chương trình cung cấp tàu tuần tra cũ? Hay là cả hai chương trình sẽ tiến hành song song?
Tuy nhiên, nhiều khả năng chương trình cung cấp tàu vẫn sẽ được tiếp tục vì hiện nay lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam vẫn còn thiếu nhiều tàu để làm nhiệm vụ. Thêm vào đó, hôm 1/6, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh khi trả lời phỏng vấn của Reuters tại Đối thoại Shangri-La cũng nói rằng từ năm tới, Việt Nam sẽ bắt đầu nhận các tàu tuần tra của Nhật.
Trong một diễn biến liên quan, hôm 4/7, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã quyết định phân bổ 11.600 tỷ đồng để đóng mới 32 tàu tuần tra cho lực lượng Cảnh sát biển và Kiểm ngư Việt Nam. Nếu chương trình cung cấp tàu tuần tra của Nhật cho Việt Nam vẫn được tiếp tục thì trong những năm tới, lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam sẽ có hơn 40 tàu tuần tra để đáp ứng nhiệm vụ trên vùng biển rộng lớn của đất nước.
Trần Vũ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét