Sẽ không có chiến tranh Nga - Mỹ?

TT - Cuộc họp báo hôm 28-8 của Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Nhà Trắng quả đã trấn an dân chúng Mỹ về một kỳ nghỉ lễ lao động vào cuối tuần sẽ trong hòa bình, cho dù ở Ukraine chiến sự đang căng thẳng đến mức Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã phải họp khẩn, và đang có những đồn đãi rằng Hội nghị thượng đỉnh NATO tuần tới sẽ dẫn đến thế chiến thứ ba.

Mở đầu, ông Obama cho biết vừa nói chuyện với Thủ tướng Đức Angela Merkel và hai bên cùng nhất trí rằng “Nga chịu trách nhiệm về bạo lực ở miền đông Ukraine. Bạo lực được Nga khuyến khích. Các phần tử ly khai được Nga huấn luyện, trang bị vũ khí và tài trợ. Nga đã cố tình, liên tục vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine”.

Thế nhưng theo ông, “Ukraine không phải là một thành viên của NATO”, bởi thế “chúng tôi sẽ không tiến hành hoạt động quân sự để giải quyết vấn đề Ukraine... Một giải pháp quân sự cho vấn đề này sẽ không xảy ra... Không có việc đối đầu quân sự giữa Nga và Mỹ tại khu vực này”.

Sức nặng của Ukraine trong bài phát biểu này cũng như qua các câu trả lời báo chí còn thể hiện qua mấy lần ông xưng danh là “tổng tư lệnh” khi nói đến những quyết định quân sự tại Iraq và Syria, song không một lần xưng danh “tổng tư lệnh” khi nói đến Ukraine.

Quả là ông Obama hết sức điềm đạm trong vấn đề Ukraine, cho dù dư luận ở các nước đồng minh trong NATO đang lên ruột vì những đe dọa từ Matxcơva. Như vụ phó chủ tịch Viện Duma (Hạ viện Nga) Vladimir Zhirinovsky tuyên bố trên Đài Russia 24 đòi tiêu diệt các quốc gia vùng Baltic và Ba Lan vì “chứa chấp máy bay và tên lửa phương Tây”.

Các bộ ngoại giao Ba Lan, Latvia đã lần lượt triệu đại sứ Nga đòi giải thích về phát biểu trên. Phía Nga trả lời rằng ông Zhirinovsky chỉ là chủ tịch Đảng Tự do dân chủ, chứ đâu phải là quan chức có quyền quyết định gì đâu, và rằng vụ khiếu nại này chỉ nhằm phục vụ ý đồ bài Nga!

Tại sao ông Obama đang hết sức “điềm đạm” khi nói đến Ukraine? Hoặc ông đang “giấu bài” trong một âm mưu cùng NATO đánh úp Nga, hoặc ông thật sự “bình chân như vại” như thế, đúng như phân tích của cựu ngoại trưởng Hillary Clinton khi trả lời phỏng vấn tờ The Atlantic (10-8).

Khi nói về phương châm “Chớ làm điều ngu dại!” của ông Obama trong các quyết định đối ngoại, người đã cộng tác với ông Obama trong một nhiệm kỳ bốn năm đã phê bình: “Các nước lớn cần có những nguyên tắc tổ chức, song “Chớ làm điều ngu dại!” lại không phải là một nguyên tắc tổ chức, mà chỉ có thể là một cái phanh (thắng) cần thiết...”.

Cũng theo bà Clinton, hậu quả của chủ trương “Chớ làm điều ngu dại” là khoảng trống thế lực, mà khi có các khoảng trống thì sẽ có người lấp đầy ngay. Đúng như lời chính trị gia Nga Zhirinovsky: “Mọi chuyện chiến tranh và hòa bình nói chung và chuyện đặc biệt liên quan đến Ukraine sẽ được giải quyết chỉ bởi một người, người đứng đầu Liên bang Nga”.

Trong thực tế, có vẻ ông Obama đã bị “bắt bài”, khiến bà Clinton phải “lên lớp” một lần nữa: “Khi cứ cúi mình xuống rồi lẩn ra sau, ta sẽ chẳng thể quyết định điều gì tốt đẹp hơn là lúc ta thẳng bước, dấn tới”. Nay, ông Obama lại quả quyết sẽ chẳng có chiến tranh Nga - Mỹ vì Ukraine.

Vậy chẳng lạ gì khi ông Putin lên tiếng bên ly khai “tha chết” cho binh sĩ Kiev như một ông chủ đang nắm giữ tình hình.

DANH ĐỨC