Cú đánh trộm của Ukraine ở miền Đông là đòn đau cho Đức, Pháp

Ukraine bất ngờ dùng quân sự ở miền Đông

Ukraine bất ngờ nổ súng tại miền Đông trong bối cảnh 2 bên tạm đình chiến nhân kỳ lễ lớn Epiphany của người Công giáo là điều mà nhiều người không nghĩ đến. Cả Đức và Pháp đều không thể ngờ tới cú đánh trộm này và giờ họ cảm thấy nhận đòn đau.

Vào tuần trước, ngoại trưởng Nga, Ukraine, Pháp và chủ nhà Đức còn gặp nhau ở Berlin bàn về việc giải quyết khủng hoảng Ukraine. Cuộc họp này bế tắc nên các bên còn hoãn luôn cả việc họp 4 bên cấp chính phủ tại Kazakhstan. Lý do của việc 4 bên đình trệ trong giải pháp hòa bình là vì phía Ukraine cho rằng thỏa thuận Minsk chưa được thực hiện nghiêm túc.

Thế nhưng, các bên vẫn hy vọng vào cuộc họp tiếp theo cấp ngoại trưởng và để ngỏ về cuộc họp giữa lãnh đạo hàng đầu 4 nước, tức là cánh cửa hòa bình chưa khép lại. Cụ thể là ngay sau khi cuộc họp 4 bên cấp ngoại trưởng tại Berlin thất bại, Tổng thống Ukraine cho biết, ông Poroshenko đã gọi điện cho Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Francois Hollande để khẳng định sự cần thiết việc phải tổ chức một cuộc họp của Nhóm Liên lạc về Ukraine trong tương lai gần.

Khi đó, bà Merkel và ông Hollande đều tin lời Ukraine và nhất trí rằng việc tổ chức một cuộc họp của Nhóm Liên lạc để giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine trong vòng vài ngày tới là cần thiết. Ngoài ra, các bên cũng cho biết họ đã sẵn sàng cho các cuộc đàm phán đa diện hơn nữa theo định dạng "Normandy" (Nga, Ukraine, Pháp, Đức) tại một thời điểm thích hợp.

Thậm chí sau đó, khi tiếp TTK NATO Jens Stoltenberg vào tuần trước, bà Merkel nói rằng các cuộc họp bốn bên (Nga, Ukraine, Đức, Pháp) về khủng hoảng Ukraine (ban đầu được lên kế hoạch vào hôm 15.1 nhưng sau đó bị hoãn lại), vẫn có thể diễn ra trong tương lai.  "Chúng tôi chưa sẵn sàng, nhưng chúng tôi sẽ giúp nối lại cuộc họp bằng tất cả sức mạnh của mình", bà nói.

Đức và Pháp muốn nối lại hòa bình. Phía Nga đang gặp khó khăn về lệnh trừng phạt của Mỹ nên chẳng có lý do gì để làm tình hình thêm phức tạp. Nga muốn hòa bình trong tư thế ngẩng cao đầu và giữ đúng tư thế một cường quốc. Nhưng cú đánh trộm không cảnh báo trước đó đã là đòn giáng mạnh lên quá trình hòa đàm ở Ukraine. Trong văn hóa chiến tranh phương Tây, thường có tuyên chiến và nêu lý do trước khi động binh. Thậm chí, Mỹ còn nói chính xác ngày giờ sẽ bắt đầu đánh một quốc gia khác.

Chính quyền Kiev sau đó lên tiếng cầu hòa nhưng thật sự là khi bạn đã đấm trộm ai đó một cú rồi thì rất khó mời người bị đấm xuống nói chuyện tiếp. Điều khó lý giải nhất trong hành động của chính quyền Ukraine là tại sao họ lại phá cuộc chơi trong khi những thứ thu được từ chiến dịch quân sự này chẳng đáng kể.

Tại sao Ukraine lại vội vàng phát động tấn công ngay sau khi được Mỹ hứa giúp vay 2 tỷ USD và cuộc đàm phán 4 bên ngưng lại? Chỉ có người trong cuộc mới biết.

• 
  

Anh Tú (tổng hợp)