Vì sao EU quyết trừng phạt Nga?

Ngày 8/9, các biện pháp trừng phạt tăng cường của EU sẽ được áp dụng, bất chấp cuộc khủng hoảng ở Ukraine đã có những dấu hiệu hạ nhiệt

NATO tập trận rầm rộ, EU quyết trừng phạt Nga

Theo Reuters, ngày 6/9, NATO đã tiến hành một cuộc tập trận lớn ở Latvia. Đêm 5/9, khoảng 500 binh sĩ đã nhảy dù xuống sân bay Lielvarde, cách thủ đô Riga của Latvia khoảng 60 km, cùng với hàng trăm xe và máy bay để tiến hành cuộc diễn tập Steadfast Javelin II, mô phỏng một đợt triển khai binh sĩ và trang thiết bị NATO ở một nước khác trong một tình huống khủng hoảng.

Tổng cộng, 2.000 binh sĩ thuộc 9 nước đang tiến hành các cuộc tập trận ở 5 nước là Đức, Estonia, Latvia, Litva và Ba Lan từ ngày 2-8/9. Để thể hiện cam kết của NATO bảo vệ các thành viên liên minh, những cuộc tập trận khác sẽ được tổ chức tiếp sau cuộc tập trận Steadfast Javelin ở Đức, Na Uy, Ukraine và Ba Lan trong mùa Thu này.

Tại hội nghị thượng đỉnh ở xứ Wales hôm 5/9, NATO đã nhất trí thành lập một lực lượng phản ứng nhanh mới và tăng cường hoạt động tập trận ở Đông Âu nhằm đối phó với các hành động của Nga ở Ukraine.

Quân đội Mỹ đến Latvia tập trận

Cũng trong hội nghị hôm 5/9, Tổng Thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen ra tuyên bố sát cánh cùng Ukraine, cung cấp các thiết bị quân sự sát thương và phi sát thương trị giá 15 triệu euro, hỗ trợ thêm 15 triệu euro, và để ngỏ khả năng sẽ cho Ukraine trở thành thành viên của NATO.

Về phía châu Âu, EU vẫn quyết tâm trừng phạt Nga dù các bên liên quan đã có một thỏa thuận ngừng bắn được ký kết hôm 5/9.

Hãng Reuters dẫn nguồn tin ngoại giao cho biết, ngày 5/9, đại sứ các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí tăng cường trừng phạt Nga do cho rằng nước này can dự vào cuộc chiến tại Ukraine.

Các biện pháp trừng phạt mới sẽ có hiệu lực từ ngày 8/9.

Các lệnh trừng phạt mới nói trên bao gồm việc mở rộng danh sách các quan chức bị cấm thị thực vào EU và đóng băng tài sản, giới hạn tín dụng đối với các công ty Nga và cấm xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng.

Ngân hàng Gazprom, thuộc sở hữu của tập đoàn khí đốt lớn nhất thế giới Gazprom, và chi nhánh Gazprom Neft cũng nằm trong diện bị áp đặt trừng phạt.

Tuy nhiên, các nhà ngoại giao cũng nói rằng các biện pháp trừng phạt của EU có thể được đình chỉ nếu lệnh ngừng bắn giữa chính quyền Kiev và lực lượng ly khai ủng hộ Nga được tuân thủ và Moscow rút binh sĩ khỏi Ukraine.

Vì sao phương Tây quyết làm tới?

Thực tế, tình hình Ukraine đa có những dấu hiệu hạ nhiệt khi các bên đã ngừng bắn và ngồi vào bàn đàm phán với nhau để tìm ra một giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng này. Nhưng EU vẫn quyết tâm trừng phạt dù biết chắc họ sẽ phải đón nhận những biện pháp trả đũa từ phía Nga.

Có thể thấy rằng, Ukraine mới chỉ qua giai đoạn nóng trên chiến trường. Thỏa thuận ngừng bắn này đã mở ra một cuộc đọ sức mới trên bàn đàm phán. Và với mặt trận này, các bên vẫn cần thêm những sức ép dành cho đối phương, và đây là cơ hội để phương Tây lấy lại những gì đã mất sau khi tỏ ra yếu thế trên chiến trường.

Từ trái sang: Cựu tổng thống Ukraine Leonid Kuchma, đại diện Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng Alexander Zakharchenko, đại diện OSCE Heidi Tagliavini, đại sứ Nga tại Ukraine Mikhail Zurabov, và đại diện của Cộng hòa Nhân dân Lugansk tự xưng Igor Plotnitsky, ra tuyên bố chính thức về việc ký kết thỏa thuận ngừng bắn ở Minsk, Belarus.

Hiện tại, nếu áp dụng tâm lý vừa đánh vừa đàm, phương Tây hoàn toàn thất thế khi cục diện chiến trường đã tạo cho Nga một lợi thế rất lớn. Bản thân NATO đã phải thừa nhận Kiev đã thất bại trên chính cuộc chiến mà họ tạo dựng.

Nhưng trên bàn đàm phán, khi cuộc chiến được giữ nguyên thực trạng sẽ là lúc để phương Tây phản pháo. Nga vẫn đang duy trì một lực lượng lớn quân đội ở biên giới với Ukraine, điều này cho thấy họ bảo nguyên những hỗ trợ cho lực lượng ly khai ở miền Đông. Dù cho số quân này có tham chiến hay không, nhưng đó sẽ là một đòn tâm lý tác động lớn tới những chiến binh ly khai khi họ vững tin trên chiến trường về sự hậu thuẫn của Nga.

Hiện tại, lực lượng ly khai và Nga đang theo đuổi quy chế liên bang tại nước Cộng hòa Ukraine. Với quy chế này, người ly khai ở miền Đông sẽ hoàn toàn có quyền tự quyết cho tương lai của họ, dù vẫn ở chung với miền Tây dưới một mái nhà.

Trong khi đó, miền Đông là khu vực giàu có, trù phú nhất của Ukraine và là đầu tàu kinh tế của cả nước. EU hi vọng rằng những sức ép từ trừng phạt kinh tế sẽ khiến Nga chấm dứt sự ủng hộ này và có những động thái nhượng bộ trên bàn đàm phán.

Nga chuyển hàng viện trợ bằng đường sắt Theo Đài Tiếng nói nước Nga, nước này sẽ gửi đoàn xe viện trợ thứ 2 đến khu vực Đông Nam Ukraina trong bối cảnh chính quyền Kiev và lực lượng ly khai mới đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Ủy ban Chữ thập Đỏ quốc tế đã lên tiếng sẵn sàng tạo điều kiện cho việc chuyển giao hàng viện trợ. Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gennady Gatilov thông báo đợt viện trợ nhân đạo lần này sẽ được chuyển bằng đường sắt. Khối lượng hàng cũng như những chi tiết của hoạt động vận chuyển hiện đang được thảo luận. Sau nhiều ngày thỏa thuận và trải qua nhiều trở ngại, đoàn xe cứu trợ nhân đạo đầu tiên của Nga đã đến Donbass hôm 22/8. Đoàn xe gồm 262 xe tải “KAMAZ” đã chuyển đến Lugansk hàng nghìn tấn lương thực, thuốc men và nước uống. Ukraine và Mỹ nghi ngờ Nga vận chuyển vũ khí cho phe đối lập, đội lốt những chuyến hàng cứu trợ. Tuy nhiên, Moskva đã bác bỏ cáo buộc này.

Đỗ Phong (Tổng hợp)