Bình thường hoá quan hệ Cuba-Mỹ: Nga thật sự yên tâm?

 Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói: “Tôi không nghĩ Cuba sẽ bị kéo ra xa khỏi Nga”.

Nga yên tâm?

Trả lời cho câu hỏi mối quan hệ chiến lược Nga – Cuba sẽ ra sao trong bối cảnh Mỹ vừa xoá bỏ cấm vận đối với Cuba và Washington vẫn chưa thôi áp lực lên phía Moscow, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói: “Tôi không nghĩ Cuba sẽ bị kéo ra xa khỏi Nga”, theo Itar Tass hôm 25/12.

Ông Lavrov nhấn mạnh: “Chuyến thăm chính thức đến Havana (thủ đô Cuba) gần đây nhất của Tổng thống Nga Vladimir Putin và cuộc gặp gỡ giữa quan chức hai nước về vấn đề hợp tác thương mại và kinh tế đã khẳng định rõ ràng rằng quan hệ chiến lược Nga – Cuba là không lay chuyển được”.

Ngoại trưởng Nga cho biết thêm người Cuba cũng giống như người Nga, họ luôn nhớ những ai đã từng giúp đỡ mình trong lúc khó khăn và không bao giờ mạo hiểm trong các lợi ích cơ sở của mối quan hệ chiến lược.

“Nếu có các nước khác muốn kết tình hữu nghị với Cuba thì Cuba và cả Nga cũng sẽ luôn ủng hộ. Nước Nga không kết bạn với các nước khác dựa trên việc bắt họ phải đổi lấy một thứ gì đó và chắc chắn rằng, Cuba cũng có lập trường tương tự”, ông Sergei Lavrov cho hay.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói: “Tôi không nghĩ Cuba sẽ bị kéo ra xa khỏi Nga” - Ảnh: Reuters

Liên quan đến vụ việc, hôm 18/12, Nhà Trắng và Havana đã đồng loạt đưa ra tuyên bố về việc bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Cuba, phá băng mối quan hệ đóng băng từ hơn nửa thế kỉ qua giữa hai nước.

Tuy nhiên, ngay sau đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov gửi tuyên bố chúc mừng mối quan hệ Cuba – Mỹ bình thường trở lại.

Nhà ngoại giao Nga khẳng định đây là bước đi ngoại giao đúng hướng vì hành động áp đặt trừng phạt đối với một quốc gia không phù hợp với nền tảng pháp lý quốc tế.

Qua hai lần lên tiếng kể từ sau cái bắt tay giữa Mỹ và Cuba, có thể nhận thấy rằng Nga chưa thực sự yên tâm về quyết định bất ngờ của Tổng thống Mỹ Obama về bình thường hóa quan hệ với Cuba.

Vì sao?

Trên thực tế, Nga vẫn đang đẩy mạnh chính sách hợp tác với Cuba. Vào tháng 7/2014, Tổng thống Nga Putin đã thăm chính thức quốc gia này và xóa đến 90% (30 tỷ USD) trong món nợ khổng lồ 35 tỷ USD mà Cuba nợ Liên Xô.

Tiếp đến, ông Putin cũng ký hàng loạt các hợp đồng hợp tác với Chủ tịch Cuba Raul Castro về kinh tế, xã hội, giáo dục, y tế, công nghiệp... Đặc biệt là thỏa thuận hợp tác khai thác dầu khí trong vùng biển của Cuba. Tổng thống Nga đã khẳng định nước Nga muốn là người cứu cánh Cuba thoát khỏi những cấm vận phi lý mà Mỹ đang áp dụng lên quốc gia này.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Cuba Raul Castro trong một cuộc gặp - Ảnh: Reuters

Cuba rất hoan nghênh các thỏa thuận trên, bởi nước này đang cần một lượng ngoại tệ lớn để phục vụ công cuộc cải cách. Từ khi kế nhiệm anh trai vào năm 2006, Chủ tịch Cuba Raul Castro ban hành một loạt các chính sách cải tổ kinh tế và xã hội, cho phép người dân nước này được quyền mua bán bất động sản, thành lập doanh nghiệp tư, thuê nhân công, đi du lịch nước ngoài dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt của phương Tây và việc giá dầu liên tục giảm những tháng qua, khiến nền kinh tế Nga đứng trước bờ vực suy thoái lớn.

"Cuba cần gấp nguồn ngoại tệ mạnh, trong khi Nga và Iran đang chịu các lệnh trừng phạt, còn Trung Quốc lại là một đối tác cứng rắn", ông Paul Webster Hare, cựu đại sứ Anh tại Cuba, bình luận. "Vì vậy, họ muốn nhanh chóng mở vòi nguồn cung ngoại tệ mới là Mỹ".

Quang Hiếu (Tổng hợp)